Hướng dẫn cách giảm ho an toàn cho trẻ nhỏ

Những thông tin cần biết trước khi cho trẻ dùng thuốc ho

Theo bác sĩ nhi khoa Raj Rambhatla, làm việc tại Hệ thống y khoa Cleveland Clinic (Mỹ), ho là phản xạ quan trọng và có lợi cho sức khỏe. Đó là cơ chế loại bỏ chất tiết và bụi bẩn khỏi đường hô hấp. Vì vậy, không phải lúc nào việc ngăn cản cơn ho cũng là ý hay. Đặc biệt ở trẻ nhỏ, các loại thuốc ho không kê đơn, hay còn gọi là siro ho, tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ với sức khỏe.

Viện hàn lâm Nhi khoa Mỹ (AAP) khuyến cáo không nên dùng thuốc ho và thuốc cảm không kê đơn cho trẻ dưới 4 tuổi. Trẻ từ 4 đến 6 tuổi chỉ nên dùng thuốc nếu có chỉ định từ nhân viên y tế. Trẻ từ 7 tuổi trở lên có thể sử dụng khi cần thiết, nhưng cần dùng đúng cách và đúng liều.

Tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ

Thuốc giảm ho cho trẻ thường được bào chế dưới dạng siro để dễ uống. Dù được bán rộng rãi tại các hiệu thuốc, siro ho vẫn có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn. Với trẻ dưới 4 tuổi, thuốc có thể làm trẻ buồn nôn, tăng nhịp tim, lú lẫn, có giật, đau đầu. Với trẻ lớn hơn, thuốc dễ gây buồn ngủ, chóng mặt.

Chứa nhiều thành phần kết hợp

Thuốc trị ho, cảm cúm thường chứa nhiều hoạt chất có tác dụng giảm các triệu chứng như long đờm, ức chế ho, giảm đau hạ sốt, thông mũi... Bác sĩ Rambhatla cảnh báo nếu không dùng đúng liều thì rất dễ gây nguy hiểm đến sức khỏe.

Ví dụ, nếu siro ho đã chứa cả thuốc long đờm và acetaminophen, cha mẹ cho trẻ dùng thêm thuốc hạ sốt sẽ làm tăng gấp đôi liều acetaminophen, điều này có thể gây ngộ độc nguy hiểm cho trẻ.

Khi trẻ uống siro ho, cha mẹ cần đong theo cốc định lượng của sản phẩm. Tuyệt đối không dùng lại thuốc đã dùng từ đợt ho trước, do siro ho ở dạng lỏng nên rất dễ bị nhiễm khuẩn.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc hay lo ngại nào về việc tương tác thuốc, hãy liên hệ với bác sĩ nhi khoa hoặc dược sĩ trước khi cho trẻ dùng thuốc.

Có thể thuốc không có hiệu quả

Đôi khi cha mẹ cho rằng uống thuốc là cách tốt nhất để trẻ cảm thấy dễ chịu hơn, nhưng điều đó không phải lúc nào cũng đúng. Một số nghiên cứu cho thấy mật ong có hiệu quả giảm ho cao hơn so với diphenhydramine, hoạt chất chính trong một số loại thuốc trị ho và cảm cúm.   

Biện pháp giúp trẻ giảm ho không dùng thuốc

Bác sĩ Rambhatla gợi ý một vài cách làm dịu cơn ho mà không cần dùng thuốc:

• Xịt mũi bằng dung dịch nước muối sinh lý để làm loãng và làm sạch chất nhầy.
• Dùng dụng cụ hút mũi theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Trẻ lớn có thể dùng kẹo ngậm giảm đau họng.
• Sử dụng máy tạo ẩm phun sương trong phòng ngủ, phòng điều hòa.
• Cho trẻ lớn tắm nước ấm hoặc xông mũi.
• Trẻ trên 1 tuổi có thể dùng thức uống ấm, nước chanh pha mật ong... Không dùng mật ong cho trẻ dưới 1 tuổi.
• Cho trẻ nghỉ ngơi và uống nhiều nước.
• Nếu bé ho nhiều vào ban đêm, phụ huynh hãy cho trẻ gối đầu cao hơn bằng một hoặc hai chiếc gối (không dùng gối cho trẻ dưới 2 tuổi).

Các sản phẩm tốt cho việc giảm ho cho trẻ

Phần lớn trẻ bị ho sẽ tự khỏi trong vòng một tuần, nhưng một số có thể kéo dài hai đến ba tuần. Đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất nếu con có dấu hiệu bất thường như: Ho kèm khó thở, thở khò khè; Ho gà; Thở gấp; Môi miệng tím tái; Cáu gắt; Sốt cao không giảm; Trẻ hay dụi hoặc kéo vành tai.

Quỳnh Trang (Theo Cleveland Clinic)